‘I think you can manage.’
Door Meesterknecht Henk ter Haar.
Laarne, zo moet je maar van me aannemen, is een plaats in Vlaanderen. Laarne is eigenlijk een lange kasseienstrook in Oost-Vlaanderen.
Een lange kasseienstrook eindigend bij een kasteel. In Laarne wonen 10.000 ‘Laarnenaars.’
En in Laarne staat een jeugdherberg. Een jeugdherberg in Vlaanderen is veel niks afgescheiden van heel veel niks door stapels stenen zonder voeg.
Daar, midden in die leegte, in een tl-verlicht zaaltje, met een morsige marmoleum vloer, druppelden afgelopen vrijdag 25 mannen binnen. In de ene hand een tas en aan de andere hand een fiets. Klaar voor koers. En verder wat onzeker over wat hen precies te wachten stond.
De mannen, veelal rechtstreeks vanuit hun werk in de noordelijke Nederlanden afgereisd, werden verwelkomd met koffie uit lekke, gebarsten kopjes. Zij schudden onwennig wat handen en knikten wat vage bekenden toe. De meesten kenden wel iemand, maar er was vooral veel onbekend. En dus werd er gesproken over werk en over fietsen. Zoals fietsende, werkende mannen dat kunnen.
Met een mengeling van verbazing en trots nam ik het tafereel in me op afgelopen vrijdag, een glimlach om de lippen.
Wat is dat toch met mannen, dat ze de behoefte hebben om uit hun werk op vrijdagmiddag in de auto te stappen om een heel aantal uren te reizen op weg naar, ja, naar wat eigenlijk? Naar een fietstocht? Naar praten over werk? Naar 130 km fietsen in een land zonder fietspaden?
Om 21.30 is iedereen wel gearriveerd. Bart van der Vegte start met het introduceren van het jaarthema van De Meesterknecht in 2016: aanklampen.
We starten met het kijken van deze video, waarin prachtige fietsprestaties centraal staan.
Vervolgens neemt Bart het woord voor een vast onderdeel van De Meesterknecht: Inspiratie. Een bewerking van zijn bijdrage vind je cursief gedrukt hier onder, bewerkt voor dit blog.
Jaloersmakend. Zulke topprestaties. En dit weekend zullen wij een klein beetje ervaren hoe het is om op zo’n parcours te fietsen. Om te presteren en te winnen. In ieder geval van ons zelf dan toch. Maar wij zullen vast ook moeten aanklampen soms. Op de fiets in de Ronde van Vlaanderen. Zeker.
Maar vaak ook in je relatie, in je nadenken over zingeving, in je pogingen iets te begrijpen van al die grote vragen die je tegen kunt komen in het leven.
Hoe afhankelijk zijn wij in ons nadenken over onszelf eigenlijk van datgene wat wij kunnen? Of van datgene wat wij niet kunnen? In hoeverre laten wij ons gevoel van eigenwaarde afhangen van de prestaties die wij kunnen leveren? En wat gebeurt er dan als dat allemaal wegvalt? Als het leven tegenzit. Als je verkeerde keuzes maakt? Als je wordt geconfronteerd met pijn en lijden? Met een moeilijke periode in je relatie? Met tegenslag in je werk? Wat blijft er dan van jou over? Wie ben jij als niemand kijkt? Waaraan ontleen jij je identiteit?
In de komende filmpjes maken we kennis met Will, hoofdpersoon uit The Butterfly Circus. Iemand die wel erg letterlijk geconfronteerd wordt met datgene wat hij niet kan. Die voortdurend wordt afgewezen door iedereen in zijn omgeving en uiteindelijk ook door zichzelf:
Ook wij worden regelmatig geconfronteerd met de vraag wie wij zijn. Als het leven in de spreekwoordelijke remmen knijpt, komt die vraag vaak hard en ongenadig binnen. Als je tegenslag kent, of dit nu op je werk is, in je huwelijk of in je rol als vader, kan het je zomaar aanvliegen: Wie ben ik nou helemaal? Je voelt dat je faalt en je schrijft jezelf af. Je komt in de knel te zitten met je eigenwaarde. Je kan iets niet, of je mist iets.
Will klampt aan bij het circus van Mr. Mendez. Hij vindt er een warm thuis waar ieder mag zijn zoals hij is. En wordt gewaardeerd, onafhankelijk van prestaties. Toch is er nog een andere valkuil voor Will. Will is namelijk op zoek naar wat anderen van hem vinden. Hij wil gewaardeerd worden om wat hij kan en wat hij meebrengt. En o, wat wil hij graag een rol vervullen in het circus. En hier herkennen we iets wat ons allemaal op bepaalde momenten bezighoudt. De vraag wat de ander van je vindt. In positieve zin, maar ook in negatieve zin. Want ook afwijzing bepaalt wie ik ben. Negatieve woorden die anderen over mij zeggen, kunnen gaan bepalen hoe ik over mijzelf denk.
Toch?
Bij mr. Mendez gaat het niet om wat je kan of wat je in huis hebt. Will denkt van wel en hij kijkt ook zo naar anderen. Hij waardeert anderen om wat ze kunnen, om de act die ze opvoeren. En hij ontdekt daardoor dat hij zelf helemaal geen act heeft.
Mr. Mendez wil niet dat Will de act is. Mr. Mendez wil dat Will gaat ontdekken wie hij werkelijk is.
Will gelooft in een grote leugen. De leugen dat hij niets waard is. Hij ziet de waarheid niet meer. Hij ziet alleen het verlangen van de eer die hij kan behalen door wat anderen van hem vinden. Mr. Mendez heeft een andere boodschap voor Will. Hij wil dat Will om een andere manier naar mensen gaat kijken. Maar daarvoor moet hij eerst ontdekken wie hij zelf is.
En hoe zit dit bij ons? Vaak lijken prestaties bepalend voor wie wij denken te zijn. Ook merken we hoe belangrijk wij het vinden wat anderen over ons zeggen. Zo belangrijk is dat, te horen van anderen dat we goed ergens in zijn. Of dat we horen wat een prachtige fiets we hebben. Maar het is allemaal een leugen, zo ontdekt ook Will. Will ontdekt in volgende fragment dat hij kan zwemmen. Toch gaat het daar ten diepste niet om. Let vooral op de rol van mr. Mendez als hij zegt: ‘I think you can manage.’
Mr. Mendez ziet Will liggen. Hij zit letterlijk en figuurlijk aan de grond. Is hulpeloos. Het ontbreekt Will aan vertrouwen, aan zelfvertrouwen om in het leven te staan. En mr. Mendez helpt hem niet overeind, maar geeft hem vertrouwen. Mr. Mendez heeft er vertrouwen in dat Will op zal staan. ‘I think you can manage.’
En nu naar jouw en mijn leven. Regelmatig maken wij fouten, worden wij geconfronteerd met onze tekortkomingen, in de opvoeding, in het huwelijk, in relatie en vriendschappen. Wat maken we er soms een bende van. Als je kritisch kijkt naar je eigen leven, naar de dingen die je bezighouden, wat concludeer jij dan?
Ik kan en wil niet voor jullie spreken, maar ik wens jullie wel toe dat jullie net als Will mogen ontdekken dat er iemand is die jullie vertrouwen wil geven. Het vertrouwen om het leven te nemen zoals het is. Zonder er voorwaarden aan te stellen. Iemand die je het vertrouwen wil geven waarmee je mag ontdekken wie je echt bent. God.
Wanneer ik op een dieptepunt zit en ik mij niet gewaardeerd voel, dan weet ik uiteindelijk dat het daar niet om gaat. Waar gaat het dan wel om? Ik geloof dat het gaat om Onze Vader: God. Ik mag in die momenten beseffen dat ik een kind ben van Hem. Als ik hem mijn Vader noem, dan kan het niet anders zijn dan dat ik Zijn kind ben. En wat geeft deze Vader mij? Hij vertrouwt mij het leven toe. En Hij houdt onvoorwaardelijk van mij.
Net als bij Will. Mr. Mendez vertrouwt Will het leven toe! Hij laat hem ontdekken wat het inhoudt om te leven. En wat we hier zien, dat Will kopje onder gaat in het water, is als een doop. Hij gaat kopje onder in de genade van God de Vader en ontdekt wat het leven inhoudt als je een Vader hebt die je datzelfde leven toevertrouwt. Prachtig. Will ontdekt dat hij gekend is. Een geliefd kind van God.
Vanuit dat besef kan Will een inspiratiebron zijn voor die kleine jongen op zijn krukken.
En jij? Waar sta jij? Besef jij dat ook je geliefd bent? En hoe kijk jij naar anderen? Waardeer jij anderen om wat ze kunnen, wat ze hebben? Of kijk jij naar hen als geliefde kinderen van God?
God houdt onvoorwaardelijk van jou. Of jij nu een actief christen bent, een passief christen of helemaal geen christen. God houdt van jou, geloven wij. En jij bent zijn geliefde kind! En als dat tot jou doordringt, mag je die boodschap ook doorgeven aan anderen.
Bart sluit zijn verhaal af met het laten zien van een prachtig danklied.
Als de videoclip is afgelopen, knippert het ongenadige tl-licht weer aan en moeten mijn ogen even wennen het licht. Het verhaal van Bart heeft me geraakt. En ik ben niet de enige zie ik, als ik om me heen kijk. Eigenlijk is het onvoorstelbaar. Nog geen uur geleden kwamen mannen die elkaar nauwelijks kenden binnen en werd er gesproken over werken en fietsen. En nu zijn we samen geraakt door dit verhaal van Bart en door het verhaal van Will en spreken we er met elkaar over door. Ook later ’s avonds in de kroeg. Waar trouwens ook ongelooflijk veel gelachen en geouwehoerd wordt met elkaar en met de plaatselijke bevolking. Waar we heerlijk Vlaams pils drinken en kennis maken met knotsgekke Vlaamse bazen. Als we een dag later dan ook nog heerlijk 130 km koersen en de dag afsluiten met een biertje op het terras in Oudenaarde, kijk ik terug op een fantastische 24 uur.
Wat mannen bezielt om uit hun werk op vrijdagmiddag in de auto te stappen en een heel aantal uren te reizen? Ik weet het antwoord wel.